فهوم خدا در دین زرتشتی
مفهوم خدا در دین زرتشتی
محققان نوشته اند که قدیمی ترین خدای آریایی خدای وارونا بوده است که در «ریگ ودا» هم از آن نام برده شده است. وارونا معمولاً با صفت به معنای «مه دان» یا آگاه = کاشف اسرار به کار رفته است. خدایان دیگر همگی گرد این خدای بزرگ و توانا جمع اند.( هاشم رضی، ص 116)
«مهر» نیز یکی از خدایان کهن و باستانی آریایی است و تحقیقات نشان می دهد که در عهد قبل از زرتشت دارای مقام و اهمیتی بسیار بوده است که به صورت مؤثری در اوستا راه یافته و مقامی پیدا کرده است.( هاشم رضی، ص 116)
«دین زرتشتی تعلیم می دهد که تنها یک خدای متعال شایسته پرستش وجود دارد، قدرت، نور، زندگی، حقیقت و خوبی. نام خاص این خدا «اهورا مزدا» است (خدای حکیم یا دانای پاک). سراسر «اوستا» به ستایش این خدای واحد اختصاص دارد:
اهورا مزدای خالق، تابان، پرشکوه، بزرگ ترین، زیباترین، باثبات ترین، حکیم ترین، کامل ترین و سخی ترین روح.
در گاثاها ، آن بخش از اوستا که توسط خود زرتشت تألیف یافته، پاره ای خصوصیات و صفات برجسته به اهورا مزدا نسبت داده شده است: خالق، بصیر، علیم، قدرتمندترین، بزرگ ترین، مهربان، پدر عدالت یا حقیقت «آشا» پدر فکر نیک «وهومنه»، کریم «هوده»، بخشنده «سپنتا».( هیوم، رابرت، ا. ، ص 280)
در اوستا و متون زرتشتی صد و یک نام و صفت برای اهورا مزدا ذکر شده است که برخی از آن ها بدین قرار است: خداوند آفریننده هستی، خداوند نفس، بلامعارض و بی دشمن، فریب نخور، فریب ندهنده، بی همتا، آفریننده دادگر، قادر متعال، خداوند خرَد، از همه چیز آگاه، بر همه چیز بینا، برترین علت، بی علت، آغاز و انجام، بی زمان، آن کس که در هستی اش شکی نیست، آن کس که جاودان است، یگانه وجودی که قابل پرستش است، پیروزمند، دارنده اراده مستقل، بزرگ ترین داننده، درک نشدنی، ناپیدا بر همه، تغییرناپذیر، خداوند رحم و بخشندگی، خالق اخلاق نیک، آن کس که غم در وجودش راه ندارد، برطرف کننده دردها، آن کس که در دسترس همه است، نجات دهنده بزرگ، آن کس که خود به خود به وجود آمده، مغلوب نشدنی، نگهدارنده حساب، حامی مخلوقات، برترین پاکی، روشنایی کامل، ریشه جهان، بی آغاز و بی پایان، آن کس که اراده اش قانون است، آن کس که ترس را نمی شناسد، آن کس که هرگز به خواب نمی رود.
منبع:behtarin-khoda